Rome kampt met enorme drukte door de almaar stijgende stroom toeristen en het is niet de enige stad in Italië die last heeft van de enorme toeristenstroom. Ook steden als Venetië, Florence en de vissersdorpjes van Cinque Terre hebben te maken met grote drukte in de straten en in het openbaar vervoer en rotzooi op de eeuwenoude straten en pleinen. De toeristenstroom naar Italië groeit gestaag en kwam volgens EU-cijfers vorig jaar uit op 131 miljoen overnachtingen per jaar. Dat betekent op jaarbasis dus twee buitenlandse bezoekers per inwoner binnen de Italiaanse landsgrenzen.
Het is het eeuwige dilemma van toeristische trekpleisters. Toerisme is met een jaarlijkse opbrengst van 58 miljard euro een belangrijke bron van inkomsten voor de economie van Italië. Maar de Italiaanse straten worden smerig en minder leefbaar door de drukte. Huizen worden onbetaalbaar en veel oorspronkelijke inwoners van de binnensteden trekken daarom weg naar andere gebieden. Diverse Italiaanse steden treffen daarom dit jaar maatregelen om de drukte te beperken.
Rome
Per jaar bezoeken meer dan 48 miljoen toeristen de stad Rome. Dit aantal stijgt nog elk jaar en dat betekent dat er maatregelen genomen moeten worden vanwege de overlast die de toeristenstroom veroorzaakt in de stad. De burgemeester van Rome, Virginia Raggi, ziet dat steeds meer monumenten in de stad beschadigd raken en zij wil graag dat de schatten van de stad behouden blijven, zodat toekomstige generaties ook van de architectuur kunnen genieten.
Om de overlast te beperken is deze zomer een verbod van kracht om bij de fonteinen in de stad te eten, drinken, klimmen, zwemmen, dieren te wassen en objecten in het water te gooien. In totaal gaat het om veertig plaatsen in de stad waar je beter geen pizzapunt of ijsje eet. Wie zich voortaan ‘misdraagt’ bij een van de beroemde waterpartijen in Rome, mag een boete van minstens 40 euro verwachten. Die krijg je aan de broek als je bijvoorbeeld op de rand van een fontein zit te picknicken, of als je je voeten in het water laat bengelen. Wie zich waagt aan een volwaardige plons, krijgt een boete van 240 euro!
Het nemen van een duik in de fontein is vooral geïnspireerd door een scene uit de film ‘La Dolce vita’ van Frederico Fellini uit 1960, waarin de Zweedse actrice Anita Ekberg ’s nachts in een zwarte jurk door de fontein waadt en haar mannelijke tegenspeler Mastroianni toeroept: ‘Marcello, kom hier’… De maatregel duurt tot en met 31 oktober.
Trevi-fontein
Het grootste probleem vormt de Trevi-fontein. Rond deze prachtige fontein staat het altijd stampvol met selfies makende en muntjes gooiende toeristen en er liggen honderden sigarettenpeuken, gebruikte gelato-lepeltjes en kartonnen pizzabordjes op de grond. Behalve het eet- en drinkverbod wil burgemeester Raggi toeristen voortaan ook verbieden om lang stil te staan bij bij de beroemdste fontein ter wereld. Zij wil dat er een looproute komt langs de fontein, om zodoende de doorstroming te verbeteren en opstoppingen te voorkomen. Deze maatregel moet nog worden besproken in de gemeenteraad van Rome.
Venetië weert fastfood
Ook Venetië heeft veel last van de enorme toeristenstroom. Sinds 2004 is het aantal toeristen in de lagune-stad gestegen van jaarlijks 2,8 miljoen naar bijna 5 miljoen nu. Dat levert drukte op in de straten, in het openbaar vervoer en rotzooi op de eeuwenoude straten en pleinen. In Venetië krijgen inwoners voortaan voorrang in het openbaar vervoer op toeristen. En recentelijk heeft het stadsbestuur besloten dat er geen nieuwe hotels meer mogen komen in het historische centrum.
Bovendien heeft Venetië dit jaar een verbod ingesteld op nieuw te openen fastfoodrestaurants. Met dit verbod poogt de gemeente de Venetiaanse keuken te redden. “Wij hebben niets tegen fastfood. We willen enkel het gevaar vermijden dat onze stad haar eigen identiteit verliest”, aldus de burgemeester van Venetië. Naast kebabrestaurants worden ook andere nieuw te openen eettentjes, inclusief afhaalpizzeria’s, uit het centrum geweerd. Alleen ambachtelijke ijswinkels zijn uitgesloten van de nieuwe wet.
Steeds meer Italiaanse steden verbieden restaurants die voedsel bereiden bedoeld om op straat op te eten, lees: fastfood of streetfood. Zij doen dit om de identiteit van de stad en de Italiaanse keuken te beschermen en vanwege de rommel die het oplevert in de straten en op de pleinen van de stad. Bergamo was in 2009 de eerste stad in Italië die kebab-restaurants uit het centrum weerde. De officiële uitleg van de burgemeester was dat “een kebabzaak in het centrum van de oude stad van Bergamo te veel detoneert met de omgeving. Zo’n winkel past niet bij de historische middeleeuwse sfeer”. Dat werd toen toch vooral beschouwd als een vorm van ‘gastronomisch racisme’.
Naast Venetië bemoeilijkt ook Verona de opening van nieuwe kebabzaken, omdat de burgemeester het centrum wil vrijmaken voor streekgerechten. In Florence worden afhaalrestaurants en minisupermarkten alleen toegestaan wanneer zeventig procent van de producten in de winkel van lokale oorsprong is.
Florence
De burgemeester van Florence komt in dit kader met een andere bijzondere oplossing. Hij is een experiment gestart om de trappen van kerken nat te spuiten, zodat toeristen daar niet meer gaan zitten om een pizzapunt of panino op te eten. De kerken zijn volgens hem heiligdommen en geen restaurants. Hij hoopt daarmee de rommel die wordt achtergelaten te beperken.
Cinque Terre
Cinque Terre, de prachtige dorpjes aan de Ligurische kust, wil de hoeveelheid toeristen terugbrengen van 2,5 miljoen mensen nu naar 1,5 miljoen door bij grote drukte toegangswegen af te sluiten. Bezoekers kunnen via een app zien of een reisje naar de dorpjes wel zinvol is.
